Autorski spektakl „Duży Książę i Czarny Pies” jest skierowane do młodzieży, rodziców i nauczycieli, ale także każdego kto czuje się poruszony tematem depresji i zaburzeń nastroju. Spektakl został zrealizowany dzięki dofinansowaniu Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Kultura - Interwencje 2021 oraz zrzutce społecznej.
Inspiracją napisanego przez Roberta Urbańskiego tekstu był „Mały Książę” Antoine’a de Saint-Exupéry’ego, spopularyzowana przez Winstona Churchilla metafora depresji-Czarnego Psa oraz warsztaty przeprowadzone z młodzieżą z SP 3 w Polkowicach oraz młodzieżą z Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej i Klubu Gońca Teatralnego z Legnicy.
Duży Książę, tytułowa postać spektaklu kojarzy się z Małym Księciem.
Samotność tego bohatera, jego smutek, zagubienie w niezrozumiałej krainie dorosłych, próba ucieczki w swój indywidualny świat, decyzja, by umrzeć i w ten sposób dostać się na swoją planetę – wszystkie te aspekty łączą go z młodym człowiekiem w depresji i w jakimś sensie z każdym młodym człowiekiem który żył podczas pandemii w izolacji społecznej.
Drugim „bohaterem” spektaklu jest depresja. To Churchill spopularyzował tę jakże trafną metaforę depresji – „czarny pies”, choć tak naprawdę symbolem smutku był on już w poezji Horacego, a jak powszechnie wiadomo, w „Fauście” Goethego ucieleśniał diabelskie zło.
„Są różne przedziwne choroby […] ale jeśli chodzi o najbardziej fundamentalne z medycznych nieszczęść, to nic nie może się równać depresji"– twierdzi jeden z najwybitniejszych współczesnych psychologów, profesor Harvard University Robert M. Sapolsky.
Przyglądając się światu, w którym żyjemy, śledząc wyniki badań, Sapolsky nie pozostawia złudzeń: problem będzie narastał. Otoczeni tłumem ludzi jesteśmy bowiem bardziej niż kiedykolwiek samotni, a gnając za życiowym spełnieniem, nosimy w sobie bolesną pustkę. „Depresja jest absolutnie wyniszczająca i niezwykle powszechna – podkreśla uczony. – WHO podaje, że depresja jest obecnie czwartą przyczyną inwalidztwa na świecie, a w 2025 roku będzie drugą”. To oznacza, że albo my sami, albo ktoś z naszego najbliższego otoczenia w ciągu kolejnych kilku lat zapadnie na tę chorobę. Jak rozpoznać depresję, jak się z nią mierzyć, gdzie szukać pomocy? To pytania, na które powinniśmy znać odpowiedź, by pomóc sobie lub innym. Najważniejsze to poznać swego wroga, a może nawet go oswoić, sprawić, by Czarny Pies stał się naszym posłusznym, ułożonym towarzyszem, który nie wzbudza lęku…
Okres dojrzewania z wszelkimi jego niebezpieczeństwami – psychicznym dyskomfortem, lękami, zmianami nastroju, poczuciem wyobcowania, niepewności co do swoich celów, pragnień, poczucia własnej wartości – jest w ogóle trudnym etapem życia.
Zostawieni sami sobie (albo i wręcz przeciwnie, przytłoczeni nadopiekuńczością) młodzi coraz częściej wpadają w depresyjną pułapkę. Na domiar złego depresja często łączy się u nich z innymi zaburzeniami (ADHD, stany lękowe), tworząc psychiczny labirynt trudny do zbadania nawet przez wprawnego terapeutę.
W tworzeniu spektaklu towarzyszyli nam młodzi ludzie którzy brali udział w warsztatach. Zależało nam na spotkaniu narracji młodzieży i naszych wyobrażeń oraz na pozyskaniu autentycznego, wiarygodnego języka, takiego, jakim młodzież porozumiewa się i mówi o depresji i innych problemach.
Po spektaklu przewidujemy rozmowę, dyskusję z publicznością nt. poruszonych w spektaklu treści.
Warto rozmawiać. Otwierać trudne tematy. Przekonać młodych ludzi, że nie ma sytuacji bez wyjścia. Są chwile w których tak myślimy, ale one mijają. Wskazać im miejsca gdzie mogą się zwracać po profesjonalną pomoc.
Premiera 16 stycznia 2022 w Teatrze im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy.
Aktorka
Joanna Gonschorek - Absolwentka wrocławskiej PWST, Wydział Lalkarski. Od 27 lat związana z Teatrem im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy, gdzie stworzyła kilkadziesiąt znaczących ról, za które była wielokrotnie nagradzana (kobieta w "Polacy umierają", Marta w "Kochankach z Werony", windykator w "Made in Poland" i wiele innych). Trzykrotna zwyciężczyni plebiscytu na najlepszego aktora w Legnicy (2002, 2006, 2012). Odtwórczyni roli Danuty Mutter w "III Furiach” Marcina Libera, za którą otrzymała liczne nagrody i wyróżnienia. Laureatka Grand Prix Festiwalu sztuki Aktorskiej Teatropolis w Łodzi (2023) oraz Nagrody aktorskiej na Festiwalu teatralnym Walizka (2023). W tym samym roku nagrodzona przez Marszałka Dolnośląskiego za całokształt pracy artystycznej i edukacyjnej. Zdobywczyni Tukana dziennikarzy wrocławskiego Przeglądu Piosenki Aktorskiej (2007) i wykonawczyni roli tytułowej w spektaklu "Matka Courage krzyczy" - zwycięzcy nurtu off tego festiwalu w roku 2016. Zagrała wiele ról w filmach (Grążlowa w "Operacji Dunaj" Jacka Głomba, matka Michasia w "Maratonie tańca" i nauczycielka w „Powrót” Magdaleny Łazarkiewicz, „Zabawa zabawa” Kingi Dębskiej, lekarka w „Zielona Granica”), serialach ("Głęboka woda", "Na dobre i na złe", "Wataha", "Druga szansa", „Przyjaciółki” , Komisarz Aleks, „Skazana”) oraz teatrach telewizji.
Od wielu lat autorka i wykonawczyni warsztatów teatralnych z dziećmi , młodzieżą, dorosłymi i seniorami, a także osobami niepełnosprawnymi.
Od 26 lat prowadzi grupy młodzieży, dzieci i dorosłych w ramach Klubu Gońca Teatralnego w Legnicy.
Współtwórczyni większości projektów Teatru Anagram i Stowarzyszenia Inicjatyw Twórczych.
Śpiewa w zespole „Podwójne Dno”.
Nauczyciel dykcji.
Miłośniczka natury, przyrody i dlatego od 8 lat mieszkanka wsi Grotów k/Drezdenka, gdzie działa społecznie i artystycznie – ostatnio jako reżyserka i inscenizatorka Widowiska Artystyczno Społecznego „A jednak jesteśmy!!!” organizowanego przez Publiczną Bibliotekę Miasta i Gminy Drezdenko (październik 2023).
Aktorka, opiekun merytoryczny
Katarzyna Kaźmierczak- aktorka, ukończyła PWST w Warszawie Wydziału Lalkarskiego w Białymstoku. Absolwentka Socjoterapii i Stażu Pomocy Psychologicznej i Psychoterapii Instytutu Terapii Gestalt oraz czteroletniej Szkoły Psychoterapii Integratywnej w Instytucie Treningu i Edukacji Psychologicznej- Andrzej Szulc w Krakowie. Ukończyła również całościowy, czteroletni kurs psychoterapii organizowany przez Wrocławską Fundację Ochrony Zdrowia Psychicznego i Rozwoju Psychoterapii, akredytowany przez Sekcję Naukową Psychoterapii Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego .Posiada rekomendacje trenera I i II stopnia Polskiego Towarzystwa Psychologicznego .Autorka wielu projektów i programów terapii poprzez teatr dla wielu grup, także tych wykluczonych społecznie. Od wielu lat prowadzi grupę rozwoju osobistego poprzez teatr dla osób chorych psychicznie, „Pogotowie Teatralne”. Laureatka Nagrody Ludwika- nagrody dla nieszablonowej osobowości za twórcze działania inspirujące innych ludzi.
Reżyseria
Magda Skiba - Absolwentka PWST we Wrocławiu oraz wrocławskiego Studium Animatorów Kultury i Bibliotekarzy. Od 2005 roku jest aktorką Teatru Modrzejewskiej w Legnicy. Wcześniej we Wrocławiu współzałożyła offowy teatr Zakład Krawiecki -jako aktorka, piosenkarka, scenograf, oświetleniowiec, ale również reżyser (np. "Drugi pokój" Zbigniewa Herberta). W Teatrze Modrzejewskiej współtworzyła spektakl "Howie i Rookie Lee" Marka O'Rowe'a (2008), a w 2014 roku wyreżyserowała „Dzień dobry i do widzenia” Athola Fugarda, „Zapowiada się ładny dzień” (za reżyserię tego spektaklu otrzymała główną nagrodę na Koszalińskich Konfrontacjach Młodych „m-teatr” 2023).
Wyreżyserowała również spektakl o depresji młodzieńczej „Duży Książę i Czarny Pies” w ramach projektu Narodowego Centrum Kultury. Na legnickiej scenie zagrała w wielu spektaklach. Od lat w legnickim Klubie Gońca
Teatralnego prowadzi z dziećmi i młodzieżą zajęcia edukacji teatralnej połączone z warsztatami, a pod koniec sezonu kończące się spektaklem.
Scenariusz
Robert Urbański – dramatopisarz i tłumacz. Absolwent polonistyki na Uniwersytecie Wrocławskim (doktorat 2005). Kierownik literacki Teatru im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy, dla którego napisał m.in. sztuki reżyserowane przez Jacka Głomba: Wschody i Zachody Miasta (2003, wersja TV 2005), Szaweł (2004), Łemko (2007). Głomb wystawiał również jego dramaty i adaptacje w teatrach Łodzi (m.in. Kokolobolo, czyli opowieść o przypadkach Ślepego Maksa i Szai Magnata w Teatrze Nowym, 2012), Zielonej Góry, Bielska-Białej. W 2016 roku wspólnie zrealizowali spektakl Przerwana odyseja, owoc kooperacji artystycznej z Macedońskim Teatrem Narodowym. Urbański współpracował też z takimi reżyserami, jak Lech Raczak i Piotr Cieplak. Jest współautorem (z Jackiem Kondrackim) scenariusza filmu Operacja Dunaj (reż. J. Głomb, 2009) oraz powieści inspirowanej tym scenariuszem (W.A.B. 2009). Przełożył m.in. Listy do rodziny, przyjaciół, wydawców Franza Kafki (W.A.B. 2012), książki Ericha Auerbacha i Rolfa Bauerdicka. Jest laureatem nagród m.in. za Zabijanie Gomułki - adaptację powieści Jerzego Pilcha Tysiąc spokojnych miast - w XIII Ogólnopolskim Konkursie na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej (2007), za adaptację dramatu Car Samozwaniec Adolfa Nowaczyńskiego w I edycji Konkursu na Inscenizację Dawnych Dzieł Literatury Polskiej „Klasyka Żywa” (2015) oraz na Opolskich Konfrontacjach Teatralnych (2016), a także nagrody za tekst i Nagrody Krytyków i Dziennikarzy na festiwalu Teatroteka Fest (2018) za spektakl Porwać się na życie (reż. Michał Szcześniak).
0pracowanie audiowizualne
Karol Budrewicz Fotograf i realizator form video. Współautor i autor wizualizacji do spektakli "Inwazja jaszczurów" w reżyserii Roberta Talarczyka i "Maraton-tren" autorstwa i reżyserii Pawła Palcata, "Miasta we krwi" w reżyserii Jacka Głomba, "Zapowiada się ładny dzień" w reżyserii Magdy Skiby. Prowadzi warsztaty z fotografii i filmu. Opracował własną technikę fotografii polegająca na mieszaninie szlachetnych technik fotograficznych - gumy arabskiej i przetłoku. Czterokrotny finalista Konkursu Fotografii Teatralnej organizowanego przez Instytut Teatralny. Jego prace były pokazywane na kilkudziesięciu wystawach zbiorowych i kilkunastu indywidualnych, między innymi w BWA Design we Wrocławiu, Miesiącu Fotografii w Krakowie, Galerii Srebra w Legnicy, Teatrze Modrzejewskiej w Legnicy, Muzeum Sztuki Współczesnej we Wrocławiu i Muzeum Ślężańskim w Sobótce. Współpracuje z Teatrem Lalki i Aktora w Wałbrzychu, Teatrem Brama z Goleniowa. Zawodowo związany z Teatrem Modrzejewskiej w Legnicy.
